โรงไฟฟ้าพลังงานถ่านหินจัดเป็นรากฐานสำคัญของการผลิตพลังงานทั่วโลกมายาวนาน โดยทำหน้าที่จ่ายไฟฟ้าให้กับบ้านเรือนและอุตสาหกรรมหลายล้านแห่งทั่วโลก อย่างไรก็ตาม ความสำคัญของโรงไฟฟ้าชนิดนี้มาพร้อมกับข้อดีและข้อเสียหลายประการ ทำให้กลายเป็นหัวข้อที่ถกเถียงอย่างต่อเนื่อง เพราะขัดต่อการแก้ไขปัญหาที่ต้องการพลังงานที่ยั่งยืน
ความสำคัญของโรงไฟฟ้าพลังงานถ่านหิน
ก่อนอื่นมาดูความสำคัญของโรงไฟฟ้าพลังงานถ่านหินกันก่อน
1. ความมั่นคงด้านพลังงาน: ในอดีตโรงไฟฟ้าถ่านหินมีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นคงด้านพลังงานให้กับหลาย ๆ ประเทศ ทำหน้าที่จ่ายพลังงานไฟฟ้าที่มั่นคงและเชื่อถือได้ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งในช่วงที่มีความต้องการพลังงานไฟฟ้าสูง
2. เป็นแหล่งพลังงานไฟฟ้าพื้นฐาน: โรงงานไฟฟ้าถ่านหิน มีความเหมาะสมในการจ่ายพลังงานไฟฟ้าขั้นพื้นฐาน ซึ่งสามารถทำงานได้อย่างต่อเนื่องเพื่อตอบสนองความต้องการในการใช้งานไฟฟ้า ทำให้โครงข่ายมีเสถียรภาพ
3. การสนับสนุนทางเศรษฐกิจ: การทำเหมืองถ่านหินและการผลิตไฟฟ้าจากถ่านหิน สร้างอาชีพ สร้างงาน และกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นในภูมิภาคที่มีอุตสาหกรรมเหล่านี้แพร่หลาย
4. การเข้าถึงพลังงาน: ในบางภูมิภาคหรือบางพื้นที่ “ถ่านหิน” ยังคงเป็นหนึ่งในแหล่งพลังงานที่เข้าถึงได้มากที่สุด และคุ้มค่าที่สุด ซึ่งช่วยขยายการเข้าถึงพลังงานให้กับประชากรที่ด้อยโอกาส
ข้อดีของโรงไฟฟ้าถ่านหิน
1. เป็นอุปทานเชื้อเพลิงที่อุดมสมบูรณ์: ถ่านหินเป็นหนึ่งในเชื้อเพลิงฟอสซิลที่มีมากที่สุดในโลก โดยเป็นแหล่งเชื้อเพลิงที่นำมาใช้ในการผลิตไฟฟ้าได้ดี
2. ต้นทุนเชื้อเพลิงต่ำ: เมื่อเปรียบเทียบกับแหล่งพลังงานอื่น ๆ ในอดีต ถ่านหินมีราคาไม่สูง
3. เทคโนโลยีในการสร้างพลังงานไฟฟ้าที่สมบูรณ์: โรงไฟฟ้าถ่านหิน มีเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐานที่ได้รับการยอมรับอย่างดี ทำให้พร้อมสำหรับการใช้งานในการผลิตไฟฟ้า
4. ความมั่นคงด้านพลังงาน: ด้วยการพึ่งพาทรัพยากรถ่านหินในประเทศ ประเทศต่าง ๆ สามารถเพิ่มความมั่นคงด้านพลังงาน และลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงนำเข้าได้
ข้อเสียของโรงไฟฟ้าถ่านหิน
1. ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม: ข้อเสียที่สำคัญที่สุด คือการเผาไหม้ถ่านหินส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง การเผาไหม้ถ่านหินจะปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) และมลพิษอื่น ๆ ซึ่งก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ ฝนกรด และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
2. ความเสี่ยงต่อสุขภาพ: การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากโรงไฟฟ้าพลังงานถ่านหิน อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างรุนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่ของโรคทางเดินหายใจ ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ และการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร
3. ความยั่งยืนของเชื้อเพลิงที่จำกัด: ถ่านหินมีข้อจำกัดซึ่งแตกต่างจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน และการสกัดถ่านหินอาจทำให้เกิดการปนเปื้อน นำไปสู่การทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย เกิดมลพิษทางน้ำ และความเสื่อมโทรมของที่ดิน
ขณะนี้ประเทศและภูมิภาคต่าง ๆ ทั่วโลกกำลังค่อย ๆ ลดการพึ่งพาพลังงานถ่านหิน และกระจายพอร์ตการลงทุนด้านพลังงานให้ครอบคลุมไปยังพลังงานหมุนเวียน ก๊าซธรรมชาติ และพลังงานนิวเคลียร์ เพื่อเดินหน้าจัดการกับความท้าทายที่โลกกำลังพบเจอ ซึ่งโลกกำลังเจอกับเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและมลพิษทางอากาศที่มาจากการใช้พลังงาน ที่ส่งผลกระทบต่อโลก คาดว่าการเปลี่ยนไปใช้พลังงานที่สะอาดว่า จะช่วยแก้ปัญหามลพิษทางอากาศที่กำลังเกิดขึ้นอยู่ได้